De Meetjeslandse landbouwsector heeft de voorbije jaren ernstig geleden onder de droogteproblematiek. Het regionaal Meetjeslandse klimaatadaptatieplan toont aan dat de effecten van de klimaatverandering in de komende decennia nog zullen toenemen en dat dit ernstige negatieve gevolgen voor de landbouwsector met zich mee zal brengen.

Door de klimaatverandering zullen langere periodes van droogte moeten worden overbrugd. Het beschikken over voldoende kwalitatief gietwater en het hergebruiken van drainwater zal steeds belangrijker worden. Bij hergebruik van drainwater kan toch een fractie spuistroom worden geproduceerd. Door het verwijderen van nutriënten uit spuistroom wordt de impact op de omgeving en het milieu beperkt.

De filtersystemen kunnen zowel op drainagewater van landbouwpercelen als op de spuistroom van serres worden toegepast. Om de goede resultaten uit het NuReDrain-project te verzilveren en om de filtersystemen ingang te laten vinden in de praktijk, worden de filtersystemen verder geoptimaliseerd en ging in het najaar van 2021 NuReDrain 2.0 van start. Er wordt hierbij onder meer gezocht naar andere filtermaterialen voor fosforverwijdering en de mogelijkheden worden bekeken om verzadigde korrels opnieuw te gebruiken. Daarnaast test het PCS enkele 2-in-1 do-it-yourself filtersystemen uit bij telers.

Naar schatting 5% van de 756 MAP-meetpunten oppervlaktewater wordt sterk beïnvloed door de voeding van nitraatrijk grondwater dat afkomstig is van jarenlange uitspoeling van nitraat vanuit landbouwpercelen. In de betrokken afstroomgebieden zijn op korte termijn verdergaande maatregelen nodig om op middellange en lange termijn de waterkwaliteit te verbeteren. De impact van de maatregelen in dergelijke MAP-meetpunten is immers dan pas zichtbaar. Dat komt omdat het nitraatrijke grondwater een lange reistijd heeft om het oppervlaktewater te bereiken. Dat is de conclusie uit een studie uitgevoerd door Universiteit Gent en Inagro, in opdracht van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM).

Bij een grondloze teelt in openlucht kan bij droog weer het overtollige gietwater opgevangen en hergebruikt worden. Zo’n systeem is echter niet voorzien om veel water ineens op te vangen. Bij grote regenhoeveelheden kan zo opeens veel regen naar het oppervlaktewater afvloeien, wat een invloed heeft op de waterkwaliteit. Een first flush systeem biedt hiervoor een oplossing. Dit systeem kan het overtollige water opvangen en vermijdt dat de nutriënten in dit water in het milieu terechtkomen.

Sinds januari 2021 is een first flush opslagcapaciteit van minimaal 100 m³ per hectare verplicht voor buitenteelt op containerveld.

Vind hier de presentaties die tijdens de themadag gegeven zijn.

Het doel van de bekomen data is het maken van gefundeerde beslissingen bij het plaatsen van MBBR-installaties in het veld en dit zowel op vlak van technische als economische haalbaarheid. Deze gegevens kunnen ook gebruikt worden om een afweging te maken ten opzichte van andere end-of-pipe oplossingen. Aan de hand van gekende data zal het model een simulatie maken van het effect van één of meer MBBR-installaties op een afstroomzone. Het effect op een groter stroomgebied kan dan worden nagegaan en geëvalueerd op technisch en economisch haalbaarheid. 
Je krijgt een overzicht van wat het effect is per afstroomzone en de daarmee gepaard gaande kosten. Daarnaast krijg je ook een totaal beeld van het effect op stroomgebied niveau en de kosten die hier bij komen kijken. Met deze gegevens kan een afweging worden gemaakt met andere end of pipe oplossingen om zo de meest praktische en kostenefficiënte oplossing te selecteren.

De MBBR-technologie (Moving Bed Biofilm Reactor), die eind jaren tachtig, begin jaren negentig in Noorwegen werd ontwikkeld, is een biofilmproces waarbij de biomassa groeit op kunststof dragermateriaal (carriers) dat met behulp van mechanische mengers en/of beluchters (periodiek) in beweging wordt gehouden in de reactorruimte. Hierdoor ondervindt de MBBR geen last van verstopping en als gevolg van de constante beweging en botsing van de carriers. In tegenstelling tot de AS-technologie heeft de MBBR geen bezinker nodig voor de scheiding van vaste stoffen van het gezuiverde water, en is de prestatie van het systeem dus onafhankelijk van het bezinkingsrendement. Bovendien is het een kosteneffectief en zeer efficiënt zuiveringssysteem dat weinig onderhoud vraagt. Een MBBR kan bij een zeer hoge belasting worden gebruikt en het proces is ongevoelig voor belastingsvariaties.

De MBBR (Moving Bed Bioreactor) kan te velde nitraten uit drainagewater halen, daar waar geoptimaliseerde bemesting onvoldoende verbetering brengt aan de waterkwaliteit. Een MBBR is een reactor die aangesloten is op de moerbuis van een drainagesysteem.

De proefresultaten zijn hoopvol. De opnamecapaciteit (adsorptie) van deze twee filters overstijgt zelfs de theoretische verzadiging.

PCS Ornamental Plant Research has developed a manual to build your own Moving Bed Bioreactor. With this filter, nitrates are converted into nitrogen gas by biological denitrification.

Het Proefcentrum voor Sierteelt heeft een handleiding uitgewerkt om je eigen Moving Bed Biofilm Reactor te bouwen. Met deze filter  worden nitraten uit spuistroom door biologische denitirificatie omgezet tot stikstofgas.

In een Moving Bed BioReactor halen micro-organismen nitraat uit drainagewater. Ze zetten het om in het onschadelijke stikstofgas.

De MBBR (Moving Bed BioReactor) kan te velde nitraten uit drainagewater halen, daar waar geoptimaliseerde bemesting onvoldoende verbetering brengt aan de waterkwaliteit.

The field performance of Moving Bed Biofilm Reactors (MBBR) for nitrogen removal on effluent from greenhouses is tested by Proefcentrum voor Sierteelt. The test results from two floristries in Belgium show promising results.