X
GO

Algenbestrijding

Op deze pagina:

 

 


Foto: algengroei in watersilo

 

Bij de opslag van water in een folievijver, een watersilo of een open put dient rekening gehouden te worden met eventuele algenbloei. Algenbestrijding is belangrijk voor het beheersen van de waterkwaliteit. Algen zorgen namelijk enerzijds voor bevuiling van het water, maar anderzijds veroorzaken ze ook verstoppingen van filters en het irrigatiesysteem.

Algen behoren tot het plantenrijk en hebben bijgevolg licht nodig voor hun groei. Bij de aanwezigheid van nutriënten, stilstaand water en warmte groeien ze optimaal. Lichtafscherming is het meest doeltreffend ter preventie van algengroei. Verder is het belangrijk nutriënten in het water trachten te beperken. Het water kan in beweging gehouden worden door te beluchten en ook moet er gestreefd worden naar een gezond biologisch evenwicht. Er bestaan ultrasoon toestellen die algen bestrijden. Chemische anti-algproducten in de wateropslag mogen enkel gebruikt worden als ze zeker onschadelijk zijn.

 

Fysieke methoden

Tabel: samenvatting van technologieën voor algenbestrijding - fysieke methoden (bron: The Fertigation Bible)

  Methode Voordelen Kosten Technologische
voorwaarden
Sterke punten Zwakke punten Aanvullende opmerkingen
Algenbestrijding Andere
               
  Gebruik van
  water bewe-
  ging
• Preventief
• Groene algen:
  ja
• Blauwgroene
  algen: ja
•  ↑¹ zuurstof-
    niveau
• Oloïd
   - Installatie:
     € 4.000-7.500
   - Energiekosten:
     25-150 W/h
• Geen • Langetermijneffect
• Voorkomt ijsvorming
• Compatibel met vis
• Gebruiks- en
  milieuvriendelijk
• Matig effectief
• Bewegende deeltjes
   kunnen de filters
   verstoppen
 

  Gebruik van
  ultrasone
  apparaten

• Preventief /
  Curatief
• Groene algen:
  ja
• Blauwgroene
  algen: ja
• ↓ biofilm • Installatie²:
   - (A) € 900
   - (B) € 1.650-1.950
   - (C) € 1.950-2.540
• Onderhoud:
  energiekosten
• Geen • Langetermijneffect
• Geen risico dat de
   wateropslag bescha-
   digt
• Gebruiksvriendelijk en
   compatibel met vis
• Niet alle toestellen
   bleken effectief te
   werken in het
   verleden
• Toxiciteitseffecten met
   het combineren van
   blauwgroene algen
   en krachtige apparaten
   (niet in het geval van
   apparaten met een laag
   vermogen) en apparaten
   met een hoog vermogen
   kunnen schade toebren-
   gen aan zoöplankton
• Apparaten werken
  alleen in een straal van
  180°
• Waterplanten kunnen
   golftransmissie be-
   invloeden, actieradius
   10-200 m
  Afdekken van
  de water-
  berging
• Preventief /
  Curatief
• Groene algen:
   ja
• Blauwgroene
  algen: ja
• ↓ waterplanten • Installatie:
  4.000 €/100 m²
• Geen • Langetermijneffect
• Effectief
• Afname van verdampings-
  verliezen
• Gebruikers- en
   milieuvriendelijk
• Zuurstofniveau neemt af  

¹↑ Increase, ↓ Decrease
²Type A < 750 m³ of < 150 m², Type B: 750 - 150 m³ of 150 - 250 m², Type C: > 5000 m³ of > 250 m²

 

Gebruik van waterbeweging

Een oloïd is een roerapparaat dat gebaseerd is op een Zwitserse uitvinding die oorspronkelijk bedoeld was als alternatieve aandrijving voor schepen. Het wordt gebruikt om het water te mengen en te beluchten. Dit is een preventieve methode tegen groene en blauwgroene algen. Het zuurstofniveau stijgt door waterbeweging. Een oloïd heeft het voordeel ten opzichte van een klassieke waterpomp dat het water aan een laag energieverbruik in beweging gebracht wordt, de energiekosten zijn 25-150 W/u. Daartegenover staat wel de hoge aanschafkost voor het toestel, kosten van installatie van oloïd zijn € 4.000 - 7.500. De sterke punten zijn dat het een langetermijneffect heeft, het ijsvorming voorkomt, compatibel is met vis en gebruiks- en milieuvriendelijk is. De zwakke punten zijn dat het matig effectief is en bewegende deeltjes kunnen de filters verstoppen (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Foto: oloïd

 

Soms wordt geadviseerd om een oloïd in combinatie met een ultrasoon toestel te gebruiken. Op die manier verbetert de werking van het ultrasoon toestel, omdat het water naar het ultrasoon toestel toegebracht wordt. Deze combinatie maakt de toepassing echter nog duurder. Op zich is de oloïd bovendien een vrij gevaarlijk apparaat (ronddraaiende delen). Er dient zeker op toegezien te worden dat geen spelende (zwemmende) kinderen of andere personen in de buurt van het toestel kunnen komen (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Gebruik van ultrasone apparaten

Anti-algentoestellen op basis van ultrasone geluidsgolven worden vaak ingezet op open (folie)vijvers. Het is een preventieve en curatieve methode tegen groene en blauwgroene algen. Ultrasone geluidsgoven, d.i. geluid met een frequentie hoger dan 20 kHz, kunnen algen in water afdoden. Installatiekosten zijn redelijk hoog: € 900 (<750 m3 of <150 m2), € 1.650 - 1.950 (750 - 5.000 m3 of 150 – 250 m2), € 1.950 - 2.540 (> 5.000 m3 of > 250 m2). Ook komen er nog energiekosten bovenop. De sterke punten zijn het langetermijneffect, geen risico dat de wateropslag beschadigt, gebruiksvriendelijk en compatibel met vis. De zwakke punten zijn dat niet alle toestellen effectief bleken te werken in het verleden. Vaak werden er eerst goede resultaten mee bekomen, maar naar verloop van tijd ontstaat er een zekere adaptatie van de algen aan de geluidsfrequentie. Ook kunnen er toxiciteitseffecten voorkomen met het combineren van blauwgroene algen en krachtige apparaten (niet in het geval van apparaten met een laag vermogen) en apparaten met een hoog vermogen kunnen schade toebrengen aan vissen en zoöplankton. Apparaten werken alleen in een straal van 180°. Waterplanten kunnen golftransmissie beïnvloeden, de actieradius is 10-200 m (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Afdekken van de waterberging

De meest effectieve techniek om algengroei in het water te voorkomen, blijft nog altijd het afschermen van het water tegen licht, omdat er dan geen fotosynthese mogelijk is. Om algengroei te vermijden, wordt de wateropslag best afgedekt met een anti-algenzeil. Dit kan een zeil zijn dat over de silo wordt gespannen. Voor grotere watersilo heeft een dergelijke silokap wel het nadeel dat er gevaar bestaat voor kromtrekken van de watersilo bij storm. De prijs hiervan varieert tussen de 5,5 tot 10 €/m2.


Een ander type anti-algenzeil vormen de drijvende zeilen. Hierbij drijft een zeil onmiddellijk boven het water in de silo. Wind heeft hier weinig vat op. Dit is een zeer frequent gebruikt afdekmateriaal dat het voordeel heeft waterdoorlatend te zijn en tegelijkertijd weinig daglicht en vuil door te laten (Inagro, 2022). Een nadeel hier vormt het gevaar voor afzetting van opwaaiend stof en zaden, waardoor na verloop van tijd allerlei plantengroei mogelijk is bovenop het zeil. Plantengroei kan het zeil beschadigen en uiteindelijk doen zinken. De prijs hiervan varieert tussen de 9 en 20 €/m2.

Drijfelementen zijn ook een mogelijkheid om algengroei te vermijden. Hiervoor bestaan onder andere schaduwballen, Hexa-Cover®, Airfloat cover, drijvende covers, en drijvende hoekige bolvormige structuur.

Schaduwballen kunnen een bedekkingsgraad van 91-99% bereiken. De prijs van schaduwballen ligt rond de 27 €/m².

Hexa-Cover® is eigenlijk een zwevende afdeklaag, die zich vormt door honderden zeshoekige kunststof elementen die op het wateroppervlak aaneensluiten en zo een perfecte isolerende laag tussen het water en de omgeving vormen. Het systeem verhindert niet alleen de verspreiding van eventueel vervelende geuren, maar voorkomt ook warmteverlies. Door de stroming van het water verdelen de kunststof elementen zich automatisch over het hele oppervlak en sluiten naadloos op elkaar aan.

Airfloat cover is opgebouwd uit een dubbele laag polyolefine-materiaal waartussen luchtkussentjes zitten. Op deze manier heeft dit kleed een zeer hoog drijvend vermogen. Dit afdekmateriaal zorgt ervoor dat er weinig daglicht en vuil wordt doorgelaten. Bovendien is dit afdekmateriaal aan de bovenkant wit waardoor het zonlicht wordt weerkaatst, wat de toename van de watertemperatuur moet afremmen.

Drijvende covers zijn achthoekige kunststofschijven die op het watervlak tegen elkaar drijven en zo het wateroppervlak afschermen van zonlicht.
Drijvende hoekige bolvormige structuur zijn twintigvlakkige ronde bollen die het wateroppervlak afschermen van het zonlicht. Door hun hoekige structuur sluiten de bollen tegen elkaar aan waardoor het volledige wateroppervlak afgeschermd is van het zonlicht (bron: Inagro, 2022).

 

Foto: Hexa-Cover® op waterbassin

 

Bij foliebassins is het afdekken tegen licht veel moeilijker te realiseren, waardoor veelal naar andere oplossingen gezocht dient te worden. Een drijvend anti-algenzeil kent hier vaak problemen bij hevige wind en het is ook niet uitgesloten dat uiteindelijk zaden gaan kiemen op het zeil en zelfs boompjes bovenop het zeil ontstaan. Systemen met drijvende schaduwballen op het water zijn eveneens gevoelig voor sterke wind en de schaduwballen zijn bovendien erg prijzig.

 

Chemische methoden

Tabel: samenvatting van technologieën voor algenbestrijding - chemische methoden (bron: The Fertigation Bible)

  Methode Voordelen Kosten Technologische
voorwaarden
Sterke punten Zwakke punten Aanvullende opmerkingen
Algenbestrijding Andere
               
  Verlaging van
  de pH
• Curatief
• Groene algen:
   ja
• Blauwgroene
  algen: nee
  (kans op toxines)
• Extra
  bemesting
  (bij kalizwavel-
  zuur)
• Onderhoud:
   - 0,04 €/100 m³
     (H₂SO)
   - 7,2 €/100 m³
     (kalizwavelzuur)
• Beschermende
  kleding
• pH moet
  gemonitord
  worden
  • Heeft een tijdelijke effect
• Is te weinig effectief
• Er is regelmatige
  toevoeging nodig
• Er is een risico van
  toxiciteit voor planten
• Er is een risico om de
   wateropslag te bescha-
   digen
• Om algen te kunnen
  bestrijden mogen er
  geen zuren gebruikt
  worden die N of P
  bevatten
   Oxidatie (H₂O₂) • Curatief
• Groene algen:
   ja
bacteriën
• ↓ biofilm
• ↑ zuurstof
• Onderhoud:
  9,87 €/100 m³
• Beschermende
  kleding
• Milieuvriendelijk • Heeft een korte-
   termijneffect (1 maand)
• Er is regelmatige
   toevoeging nodig
• Heeft een matige
   effectiviteit
• Is onstabiel als het aan
   licht wordt blootgesteld
• Er is risico van bescha-
   diging van de water-
   opslag
• Landurig effect op
   leidingen, tanks en
   kasapparatuur
• Peroxidestrips geven
   een idicatie, een
   digitale peroxidemeter
   is nauwkeuriger

 

Verlaging van de pH

Dit is een curatieve methode tegen groene algen. Dit gebeurt door het toevoegen van bijvoorbeeld aluminium, kalizwavelzuur of H2SO4. Voedingsstoffen die aan het water worden toegevoerd, bij gebruik van kalizwavelzuur, kunnen worden afgetrokken van de voedingsoplossing, het zijn dus geen extra kosten. De kosten van een behandeling bij gebruik van H2SO4: 1,6 €/100 m3, bij gebruik van kalizwavelzuur: 7,2 €/100 m3. Voor toepassing is beschermende kleding nodig, en de pH moet gemonitord worden. Zwakke punten zijn dat het een tijdelijk effect heeft, het te weinig effectief is, er regelmatige toevoeging nodig is, er risico van toxiciteit voor planten is en er risico om de wateropslag te beschadigen is. Om algen te kunnen bestrijden mogen geen zuren gebruikt worden die N of P bevatten (bron: The Fertigation Bible, 2020). 

 

Oxidatie (H2O2)

Dit is een curatieve methode tegen groene algen, en zorgt voor een directe afdoding. Het reduceert bacteriën en biofilm, en verhoogt het zuurstofniveau. De kosten van een behandeling zijn te hoog voor grote bassins, namelijk 9,87 €/100 m3. Voor het toepassen is beschermende kleding nodig. Een sterk punt is dat het milieuvriendelijk is. Zwakke punten zijn dat het een kortetermijneffect heeft (1 maand), dat er regelmatige toevoeging nodig is, dat het een matige effectiviteit heeft, dat het onstabiel is als het aan licht wordt blootgesteld en dat er een risico is van beschadiging van de wateropslag, Het heeft een langdurig effect op leidingen, tanks en kasapparatuur. Peroxidestrips geven een indicatie van de hoeveelheid H2O2, een digitale peroxidemeter is nauwkeuriger (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Biologische methoden

Tabel: samenvatting van technologieën voor algenbestrijding - biologische methoden (bron: The Fertigation Bible)

  Methode Voordelen Kosten Technologische
voorwaarden
Sterke punten Zwakke punten Aanvullende opmerkingen
Algenbestrijding Andere
               
  Gebruik van
  bacteriën
  en enzymen
• Preventief /
  Curatief
• Groene algen:
   ja
  • Onderhoud:
  70 €/100 m³ per
  toepassing  (afhankelijk
  van het product)
• Geen • Geen toxiciteitseffecten
• Gebruiks- en
   milieuvriendelijk
• Risico van verstop-
   pingen van filters
• Een toename van
   watertemperatuur
   in de zomer kan het
   aerobe proces
   onderbreken
• Deze producten moeten
   preventief toegepast
   worden bij voldoende
   hoge temperatuur van
   het water (12 °C) om
   effectief te zijn
 Gebruik van vis • Preventief /
  Curatief
• Groene algen:
   ja (draadalgen)
• ↓ waterplanten • Installatie:
  0,5-1,0 €/100 m²
• Enige kennis
  omtrent vissen
• Langetermijneffect
• Hoge effectiviteit
• Geen risico voor
   beschadiging van de
   wateropslag
• Milieuvriendelijk
• Het oogsten van vissen
   van verloop van tijd kan
   wenselijk zijn
• Vissen brengen via hun
   uitwerpselen terug
   nutriënten (voedingsstof-
   fen voor algen) in het
   water
• Onder 10 °C moet er
   gestopt worden met
   het voeren van de
   vis
• Sommige soorten zijn
   niet gewenst omdat ze
   in de bodem graven en
   modder oproeren
   tijdens het eten
• Vissen hebben een lage
   zouttolerantie en  wor-
   den beïnvloed door
   verschillen in
   waterkwaliteit

 

Gebruik van bacteriën en enzymen

Dit is een preventieve en curatieve methode tegen groene algen. Kosten zijn zeer hoog voor toepassing op grote waterbassins, ongeveer 70 €/100 m3 per toepassing, afhankelijk van het product. Toepassing van het product gebeurt twee keer per jaar. De sterke punten zijn dat het geen toxiciteitseffecten heeft en dat het gebruiks- en milieuvriendelijk is. De zwakke punten zijn dat er een risico van verstoppingen van filters is en dat een toename van watertemperatuur in de zomer het aerobe proces kan onderbreken. Deze producten moeten preventief toegepast worden bij voldoende hoge temperatuur van het water (12 °C) om effectief te zijn (bron: The Fertigation Bible, 2020).


Gebruik van vis

Dit is een preventieve en curatieve methode tegen groene algen (draadalgen). De kosten zijn 0,5 - 1 €/100 m2. Het is belangrijk om wat kennis omtrent vissen te hebben. De sterke punten zijn dat het een langetermijneffect heeft, dat het een hoge effectiviteit heeft, dat er geen risico is voor beschadiging van de wateropslag en dat het milieuvriendelijk is. De zwakke punten zijn dat het oogsten van vissen na verloop van tijd wenselijk kan zijn en dat vissen via hun uitwerpselen terug nutriënten (voedingsstoffen voor algen) in het water brengen. Onder 10 °C moet er gestopt worden met voeren van de vis en sommige soorten zijn niet gewenst omdat ze in de bodem graven en modder oproeren tijdens het eten. Graskarpers staan daarnaast bekend om de totale verwijdering van waterplanten. Vissen hebben een lage zouttoleratie en ze worden beïnvloed door verschillen in waterkwaliteit (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Contact

Karreweg 6

9770 Kruishoutem

 

 0032 (0)9 331 60 84

   info@waterportaal.be

Met steun van